10 października w Sianowie po raz drugi w tym roku odbyła się gra miejska, tym razem „O wolność i chleb! Poznański Czerwiec 1956”, którym mottem przewodnim było oddanie hołdu bohaterom zdarzeń sprzed 65 lat (pierwszy antykomunistyczny zryw w Polsce po 1945 roku). Na punktach kontrolnych z zadaniami do wykonania rozmieszczonych na terenie miasta czekały zabytkowe pojazdy oraz rekonstruktorzy w strojach odpowiadających realiom PRL z połowy lat pięćdziesiątych.

Wydarzenie zorganizowane zostało przez Stowarzyszenie Historyczne Pochodnia. Realizację gry wsparli swoim udziałem: SHF „Przedmoście Piła”, Stowarzyszenie Parva Patria, Studio Historyczne Huzar, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej REGA oraz Grupa Polskie Sokoły.

Autor zdjęć: Bartek Janiczek, Rekografia.

KALENDARIUM POZNAŃSKIEGO CZERWCA 1956

28 czerwca 1956

Godz. 6
Załoga W-3 nie podejmuje pracy.

Godz. 6.35
„Cegielszczacy” wychodzą z zakładu i ruszają w kierunku centrum miasta. Po drodze do pochodu przyłączają się robotnicy innych zakładów pracy, mieszkańcy Poznania i goście targowi.

Godz. 9
Przed siedzibą Miejskiej Rady Narodowej (Zamek) zbiera się około 100-tysięczny tłum. Zgromadzeni wznoszą okrzyki, żądając wyjścia przedstawicieli władzy.

Po godz. 9
Wyłoniona z tłumu delegacja udaje się na rozmowy z przewodniczącym MRN Franciszkiem Frąckowiakiem. Delegaci domagają się przybycia premiera Józefa Cyrankiewicza bądź I sekretarza KC PZPR Edwarda Ochaba. Następnie udają się do gmachu KW PZPR na rozmowy z Wincentym Kraśką. Grupa manifestantów wywiesza białą flagę na dachu Zamku.

Około godz. 10
Grupa demonstrantów wchodzi do budynku KW PZPR – zrywają czerwone flagi, wywieszają tablice z hasłami. Inni wchodzą do budynku Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej. Część strajkujących udaje się na teren Międzynarodowych Targów Poznańskich.

Po godz. 10
W celu organizacji obrony gmachu Wojewódzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego dowódca 10. pułku KBW wysyła na miejsce grupę żołnierzy.

Godz. 10.15
Z dachu budynku ZUS przy ul. Dąbrowskiego manifestujący zrzucają zagłuszarki zachodnich stacji radiowych. Pierwsze grupy demonstrantów docierają na ul. Kochanowskiego przed WUds.BP.

Około godz. 10.50
Demonstranci szturmują bramy więzienia, uwalniają 252 więźniów.

Około godz. 11
Z gmachu UB przy ul. Kochanowskiego padają pierwsze strzały w kierunku manifestujących – są ranni i zabici.

Komendant Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych (OSWPiZ) kieruje do ochrony wyznaczonych obiektów około 300 elewów szkoły oraz 16 czołgów, 2 transportery opancerzone i 30 samochodów.

Po godz. 11
Demonstranci wchodzą do budynku Sądu Powiatowego i Prokuratury, wyrzucają na ulicę akta i podpalają je.

Około godz. 11.30
Rozbity zostaje magazyn broni znajdujący się w budynku więzienia.

Po godz. 12
Do akcji zostaje wysłana kolejna grupa z OSWPiZ, składającą się z 4 czołgów i 2 plutonów podchorążych.

Około godz. 12.30
Demonstranci opanowują 2 czołgi i rozbrajają ich załogi.

Około godz. 14
Na Ławicy ląduje grupa osób z gen. Popławskim, który przejmuje kierownictwo nad siłami porządkowymi w Poznaniu.

Od godziny 14.30 do 18
Uzbrojone grupy demonstrantów rozbijają Studium Wojskowe w Wyższej Szkole Rolniczej (godz. 14.30), VIII Komisariat MO na Junikowie (godz. 15), Studium Wojskowe przy Akademii Medycznej (godz. 15.30), V Komisariat MO na Wildzie (godz. 16), posterunki MO w Swarzędzu (godz. 17) i Puszczykowie (godz. 18.00).

Godz. 15
Komendant OSWPiZ kieruje w rejon budynku WUds.BP grupę uderzeniową ściągniętą z Biedruska, składającą się z 8 czołgów i 120 podchorążych. Pododdziały napotykają jednak silny opór demonstrantów.

Około godz. 17
Grupom podchorążych udaje się zabezpieczyć WUds.BP i wypchnąć demonstrantów z okolic ul. Kochanowskiego.

Od godz. 18.30 do19.30
Uzbrojone grupy demonstrantów rozbrajają Obóz Więźniów w Mrowinie (godz. 18.30), Studium Wojskowe na Politechnice Poznańskiej (godz. 19) i posterunek MO w Mosinie (godz. 19.30).

Około godz. 20.10
W Czempiniu demonstranci bezskutecznie próbują rozbroić posterunek MO. Dochodzi do strzelaniny.

W Poznaniu, szczególnie w rejonie budynku WUds.BP, nadal trwają walki z siłami bezpieczeństwa.

O godz. 21

w mieście zostaje wprowadzona godzina milicyjna, która obowiązuje do 4 rano następnego dnia.

czerwiec-październik 1956

28/29 czerwca
Pomimo wprowadzonej godziny milicyjnej nadal trwają walki w kilku miejscach Poznania, głównie w rejonie ulic Kochanowskiego i  Armii Czerwonej (Zamek). O godz. 1.30 rozpoczyna się akcja represyjna – „łapanka”. Zatrzymane osoby przewożone są do tzw. punktu filtracyjnego na Ławicy.

29 czerwca
Załogi większości zakładów pracy w Poznaniu nie podejmują pracy. Wprowadzona zostaje ochrona m.in. ZISPO, MTP, gmachu WUds.BP, koszar KBW, ZNTK. O godz. 19.30 premier Józef Cyrankiewicz wygłasza przemówienie radiowe.

30 czerwca
Zostaje przywrócona komunikacja autobusowa, tramwajowa i trolejbusowa. W niektórych zakładach pracy nadal trwają strajki. Na Cytadeli, z udziałem premiera Józefa Cyrankiewicza, odbywają się oficjalne uroczystości pogrzebowe niektórych ofiar.

3 lipca
Kończy funkcjonowanie tzw. punkt filtracyjny na Ławicy.

8 lipca
Wg oficjalnych danych do tego dnia zatrzymano 746 osób. Po wstępnym przesłuchaniu większość aresztowanych zwolniono. Trwają przygotowania do 51 procesów przeciwko 135 oskarżonym.

27 września
Przed Sądem Wojewódzkim w Poznaniu rozpoczyna się „proces Józefa Foltynowicza i innych”, tzw. proces trzech, oraz „proces Zenona Urbanka i innych”, tzw. proces dziewięciu.

5 października
Przed Sądem Wojewódzkim w Poznaniu rozpoczyna się proces „Janusza Kulasa i innych”, tzw. proces dziesięciu.

8 października
Ogłoszone zostają wyroki skazujące w „procesie trzech”.

12 października
Ogłoszone zostaje 7 wyroków skazujących w „procesie dziewięciu”.

19-21 października
W Warszawie obraduje VIII Plenum KC PZPR, podczas którego Władysław Gomułka zostaje wybrany na I sekretarza KC PZPR.

23 października
Prokurator Generalny nakazuje zrewidowanie wszystkich wniesionych do sądów aktów oskarżenia odnoszących się do wydarzeń czerwcowych w Poznaniu. Poleca zwolnienie wszystkich aresztowanych i skazanych, na których nie ciąży zarzut zabójstwa.

3 listopada
Sąd Wojewódzki w Poznaniu zwraca akta sprawy „Janusza Kulasa i innych” Prokuratorowi Wojewódzkiemu w celu uzupełnienia śledztwa. Proces nigdy nie będzie kontynuowany.